Tình trạng ly hôn hiện nay xảy ra ngày càng nhiều. Sau khi ly hôn, nhiều người mong muốn thay đổi họ cho con theo họ mình. Thay đổi họ trong giấy khai sinh là quyền của mỗi người được thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền được pháp luật công nhận. Vậy, pháp luật quy định các trường hợp thay đổi họ? Cha, mẹ có thể thay đổi họ của con hay không? Nếu cha hoặc mẹ muốn thay đổi họ của con nhưng người còn lại không đồng ý thì giải quyết như thế nào?
Tuy nhiên không phải lúc nào người dân cũng được phép thay đổi họ, tên của mình và được tiến hành như nào thì không phải ai cũng biết.
- Người có quyền yêu cầu thay đổi họ, tên cho con
Theo quy định tại Điều 27 Bộ luật dân sự năm 2015 thì cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây:
“Điều 27. Quyền thay đổi họ
- Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
- a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
- b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
- c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
- d) Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;
đ) Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
- e) Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;
- g) Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;
- h) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
- Việc thay đổi họ cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
- Việc thay đổi họ của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ cũ.”
Nếu bạn đủ 18 tuổi và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì bạn có quyền nộp hồ sơ yêu cầu về việc thay đổi họ tên và việc chấp nhận lý do và cho thay đổi sẽ phụ thuộc vào cơ quan tiếp nhận, nếu cán bộ tiếp nhận hồ sơ nhận thấy lý do đó là chính đáng để được thay đổi. Thẩm quyền thay đổi trong trường hợp này thuộc về Ủy ban nhân dân cấp huyện (Khoản 3 Điều 46 Luật hộ tịch 2014).
Nếu bạn chưa đủ 18 tuổi thì việc thay đổi phải có sự đồng ý của bố mẹ bạn việc đồng ý phải được thể hiện rõ trong Tờ khai. Thẩm quyền trong trường hợp này thuộc về Ủy ban nhân dân xã (Điều 27 Luật hộ tịch 2014).
- Tư vấn về việc đồi họ cho con sau khi ly hôn
Câu hỏi: Xin chào luật sư. Tôi đang có 1 vấn đề mong luật sư giải đáp giúp tôi về thủ tục thay đổi họ cho con sau khi ly hôn. Tôi và chồng hiện đã ly hôn được 3 tháng. Chúng tôi có 1 đứa con chung 1 tuổi, hiện tại cháu vẫn mang họ của cha cháu. Tôi muốn đổi họ cho cháu sang họ của tôi.
Tôi biết là cha của cháu sẽ không đồng ý nhưng từ khi sinh con đến tại thời điểm giờ cha của cháu không hề đưa tiền cho tôi để nuôi cháu, nên về mặt nghĩa vụ thì tôi được hiểu cha cháu đang trốn tránh việc nuôi dưỡng cháu. Xin hỏi luật sư tôi phải làm những gì để đổi được họ cho con tôi sang họ mẹ và quy định pháp luật ra sao mong luật sư hướng dẫn, tôi xin cảm ơn.
Trả lời:
Bộ luật dân sự 2015 có quy định như sau:
“Điều 27. Quyền thay đổi họ
- Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
- a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
Quy định này có nghĩa là bạn có thể thay đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ.
Tuy nhiên, theo luật Hôn nhân & Gia đình, Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng. Theo đó, cả vợ và chồng đều có quyền và nghĩa vụ nhất định đối với con của mình kể cả khi quan hệ hôn nhân chấm dứt. Lúc này, chồng hoặc vợ là người không trực tiếp nuôi con sau ly hôn, nhưng quyền và nghĩa vụ của chồng hoặc vợ đối với con không thay đổi và được pháp luật thừa nhận, cả cha và mẹ đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với con của mình. Vì vậy, trường hợp yêu cầu thay đổi họ cho con của bạn từ họ cha sang họ mẹ phải được sự thỏa thuận, đồng ý của cả người chồng.
Từ những quy định trên thì trường hợp yêu cầu thay đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ hoặc ngược lại phải xuất phát từ quyền lợi hợp pháp của con và phải được sự thỏa thuận, đồng ý của cả cha và mẹ. Do đó, việc bạn muốn thay đổi họ cho con thì phải chứng minh được lí do rằng con bạn không được cấp dưỡng đầy đủ, nếu không thì sẽ không có cơ sở pháp lý để cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Trên đây là nội dung tư vấn về: Thủ tục đổi họ tên cho con sau khi ly hôn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ phòng
- Thủ tục thay đổi họ trong giấy khai sinh
Căn cứ Điều 28 và Điều 47 Luật Hộ tịch năm 2014, thủ tục thay đổi họ của công dân được tiến hành như sau:
Bước 1: Nộp Tờ khai
Người yêu cầu thay đổi họ tên nộp Tờ khai cải chính hộ tịch theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
Đồng thời, cần xuất trình bản chính Giấy khai sinh của người cần thay đổi họ, tên và các giấy tờ có liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi họ, tên của người đó.
Bước 2: Nhận kết quả
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Sau đó, ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.
Trường hợp đăng ký thay đổi họ, tên không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.
Lệ phí thay đổi họ, tên
Theo Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC, lệ phí hộ tịch thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Mỗi tỉnh sẽ có một mức lệ phí thay đổi họ tên khác nhau.
Việc thay đổi họ, tên không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ.
Sau khi thay đổi họ, tên trên giấy khai sinh, người thay đổi họ, tên có thể làm lại, điều chỉnh thông tin trên các giấy tờ có liên quan theo quy định của pháp luật.
Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Tuệ Lâm về một trường hợp điển hình. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn trực tiếp.
